Nederland / Biografie

Tineke Wibaut-Guilonard


Deel


Verzetsstrijdster Tineke Guilonard maakte een van de zwartste bladzijden uit de geschiedenis van Kamp Vught mee. Na de oorlog heeft ze veel bijgedragen aan de herdenking van de Tweede Wereldoorlog.

Tineke Guilonard was nog maar een tiener toen haar vader Pieter, onderdirecteur bij KLM, in 1939 bij een vliegtuigongeluk om het leven kwam. Vier maanden eerder had hij geweigerd zaken te blijven doen met Duitsland na de Kristallnacht, een beslissing die grote indruk maakte op zijn dochter. 

In de voetsporen van haar vader kwam Tineke in verzet tegen de nazi's toen haar Joodse medeleerlingen in 1941 het Amsterdams Lyceum moesten verlaten. Met haar klasgenoten regelde ze schuilplaatsen, voedselbonnen en valse identiteitskaarten. Niet veel later sloot ze zich onder haar pseudoniem Thea Beerens aan bij het gewapend verzet. 

Nadat ze in september 1943 was verraden, kwam Tineke op 2 januari 1944 in Kamp Vught terecht. Nog geen twee weken na haar aankomst maakte zij het zogenoemde Bunkerdrama mee, een van de zwartste bladzijden uit de geschiedenis van Kamp Vught. Tineke was een van de 90 vrouwen die zich solidair verklaarden met een medegevangene. Als gevolg daarvan werden 74 vrouwen, waaronder Tineke, opgesloten in cel 115, en zeventien vrouwen in cel 117. Maar liefst tien van de vrouwen in Tineke's cel stierven. Later zei ze hierover: "Alles wat erna kwam, hoe verschrikkelijk ook, die nacht was altijd erger." 

Voor Tineke was dit het begin van een vijftien maanden durende gevangenschap in Vught en verschillende kampen in nazi-Duitsland. Hechte vriendschappen met medegevangenen hielden haar op de been. "De vriendschappen die je hier in het kamp sluit, zijn vriendschappen voor je hele leven", schreef ze in een geheim briefje uit Vught. 

Tineke overleefde de kampen en trouwde in 1947 met haar schoolvriend en medeverzetsstrijder Frank Wibaut. Ze werd een fervent voorvechtster van emancipatie en leverde een belangrijke bijdrage aan de herdenking van de Tweede Wereldoorlog. Tineke zette zich intensief in voor steun aan kinderen van oorlogsslachtoffers waartoe zij nadrukkelijk, en als een van de eersten, ook de kinderen van daders rekende. Verder was ze samen met enkele medegevangenen betrokken bij de oprichting van het Nationaal Monument Kamp Vught. Ze ontving onder meer een Yad Vashem-onderscheiding voor haar verzetswerk.