België / Biografie
Deel
Het levensverhaal van Malka Zimetbaum leidt ons van Polen naar België en weer terug naar Polen, waar het op tragische wijze tot een einde kwam. Vandaag de dag is Malka nog altijd een symbool van Joods verzet in Auschwitz en een bewijs van de transnationale ervaring die de Tweede Wereldoorlog voor vele betrokkenen vormde.
Als 10-jarig meisje emigreerde Malka samen met haar broer en ouders van Polen naar Antwerpen. Op school bewees Malka dat ze een talenknobbel had: ze sprak Nederlands, Frans, Duits, Engels en Pools.
Tijdens de bezetting van België werd Malka's familie verplicht zich als Joods te laten registreren. Vanaf juni 1942 moest ze een Jodenster dragen. In juli van hetzelfde jaar werd Malka opgepakt op station Antwerpen-Centraal. Op dat moment was ze op weg terug uit Brussel, waar ze een schuilplaats voor haar familie probeerde te vinden.
Malka werd in september 1942 gedeporteerd naar Auschwitz-Birkenau. Bij aankomst werd ze aangewezen als tolk en boodschapper vanwege haar talenkennis. Door dit werk bevond ze zich in een bevoorrechte positie waarin ze haar medegevangenen kon helpen. Zo probeerde ze te zorgen dat gevangenen aangenamer werk kregen toegewezen, regelde ze voedsel en medicijnen en vrolijkte ze anderen op. Ook waarschuwde ze ziekenhuispatiënten voor aankomende 'selecties' en spoorde hen aan het ziekenhuis zo snel mogelijk te verlaten. Hier kreeg Malka de bijnaam Mala la Belge.
Malka werd verliefd op de Poolse politiek gevangene Edek Galiński. In juni 1944 lukte het Malka en Edek te ontsnappen, maar slechts twee weken later werden ze opnieuw opgepakt. Terug in Auschwitz werd het koppel geëxecuteerd op het plein van het kamp in het bijzijn van andere gevangenen, om zo een afschrikwekkend voorbeeld te stellen.
Na haar dood werd Mala la Belge een symbool van solidariteit, moed, mededogen en verzet vanwege haar daden in uitzonderlijk extreme omstandigheden.