Polen / Biografie

Stanisław Maczek


Deel


Stanislaw Maczek was opgeleid tot filosoof maar voelde zich geroepen om met tanks te gaan werken. Soldaten liepen met hem weg omdat hij gaf om hun levens. Nederlanders en Belgen hielden van hem omdat Maczek zijn uiterste best deed de steden die hij bevrijdde niet te beschadigen.

Stanislaw Maczek werd in 1892 geboren in Szczerec bij Lviv. Polen bestond op dat moment nog niet. Maczek was van origine Kroatisch maar beschouwde zichzelf als lid van de Poolse gemeenschap. Tijdens de Eerste Wereldoorlo vocht hij als officier aan het Italiaanse front. In 1918 sloot hij zich aan bij het leger van Józef Pilsudski en vocht hij voor een onafhankelijke Poolse staat. De commandant van het Militaire College in Warschau beschreef Maczek als zelfstandig, moedig en gedurfd in beslissing en uitvoering. Na zijn militaire opleiding diende Maczek in het oostelijke grensgebied. In de herfst van 1938 nam hij het bevel over de 10e Gemotoriseerde Cavalerie Brigade; de eerste gemotoriseerde eenheid van het Poolse leger. Tijdens de eerste dagen van de Tweede Wereldoorlog slaagde Maczek er met zijn eenheid in de Duitse opmars te vertragen maar toen ook de Sovjet Unie binnenviel kregen ze het bevel het land te ontvluchtten. Op 19 september staken ze de Hongaarse grens over. Samen met zijn vrouw en twee kinderen slaagde Maczek erin om Frankrijk te bereiken. Hier werd hij bevorderd tot generaal en kreeg hij bevel over de opnieuw opgerichte 10e Cavalerie Brigade. In de lente van 1940 werd ook Frankrijk verslagen en moest Maczek verder vluchtten naar Groot Brittannië. In 1941 kreeg hij hier het bevel over de 1e Poolse Pantserdivisie waarmee hij in augustus 1944 mee terugkeerde naar Normandië. Tijdens de opmars die volgde gaf Maczek blijk van zijn militaire talent en wist hij alle slagen waaraan hij deelnam te winnen. Na de oorlog keerde Maczek niet terug naar zijn thuisland. De communisten hadden de macht overgenomen in Polen en hadden zijn burgerschap ingetrokken. Tot aan zijn laatste jaren zou Maczek zich inzetten voor veteranenorganisaties. Op 11 december 1994 overleed Maczek in Edinburgh. In navolging van zijn testament werd hij op de Poolse Militaire begraafplaats in Breda begraven samen met zijn soldaten.