Nederland / Monument
Markeren
Deel
Route
Het monument is in 1951 opgericht ter nagedachtenis aan ruim honderd Maastrichtenaren die bij het bombardement van ‘zwarte vrijdag’ 18 augustus 1944 omkwamen. Tientallen Amerikaanse B-17 bommenwerpers wierpen meer dan 150 duizendponders af. Het doelwit, de spoorbrug over de Maas, werd niet geraakt. Wel de arbeiderswijken Krejjedörrep (vernoemd naar sintels uit de fabrieksovens) en Roej Dörrep (vernoemd naar de rode pannendaken) en de fabrieken in de omgeving.
Vrijdag 18 Augustus 1944 was een snikhete dag. Onverwachts verschenen in de namiddag twee formaties van elk meer dan tien toestellen boven de Limburgse hoofdstad. Tijd om te vluchten was er niet want het luchtalarm was niet afgegaan.
Een inwoner beschreef wat er meteen daarna gebeurde: “Ik stond in de tuin en keek omhoog. Plotseling verlieten kleine zwarte stipjes de toestellen. Bommen!! Het geluid ging aanzwellen tot een hels gefluit. Ik vloog plat tegen de grond. Toen een oorverdovend geknetter, steekvlammen en zeer zware explosies. Alles beefde en trilde. Ruiten vlogen aan splinters. Deuren vlogen open. Gillende mensen. Een reusachtige rook- en stofwolk op nog geen kilometer afstand.”
Pas na het bombardement klonk het luchtalarm waarna meteen het tweede, nog veel zwaardere bombardement volgde. De gevolgen waren desastreus. Ruim honderd personen werden gedood en zeker 65 mensen raakten zwaargewond. De materiële schade was immens: honderden huizen werden zwaar beschadigd en van tientallen huizen resteerde slechts puin. Zeker 1500 Maastrichtenaren waren dakloos. Ook fabrieken in de omgeving liepen veel schade op. Elders in de stad richtten de bombardementen eveneens een ravage aan.
Schildersplein, Maastricht