Badhokjes van Brunssum

Op 7 november 1943 waarschuwde een politieman een groep helpers van Joodse kinderen in Brunssum dat elk moment een razzia kon plaatsvinden. Een belangrijke verzetsman die veel wist van de plaatselijke hulpverlening aan Joden, was zojuist opgepakt. Als hij doorsloeg, moest met het ergste rekening worden gehouden.

In allerijl werden 25 Joodse kinderen die het grootste risico liepen opgehaald bij hun pleegouders en diep in de nacht overgebracht naar het natuurzwembad op de Brunssummerheide. Ze droegen extra warme kleding en hadden wollen dekens bij zich, want er woei een snijdend koude wind. De toegang tot het zwembad werd geforceerd en de deurtjes van de kleedhokjes werden uit de scharnieren gelicht en met stro bedekt om als bedjes te dienen. Slapen lukte natuurlijk niet.

Het was er niet vol te houden en na twee dagen werd uitgeweken naar een ruimte onder de vloer van een gymnastiekzaaltje en een kleinere schuilplaats achter het orgel van de gereformeerde kerk in Treebeek. Het was een noodoplossing omdat de meeste pleegouders de kinderen uit angst niet wilden terugnemen. De groep van ongeveer twintig kinderen onder de vloer van het zaaltje kampte al snel met schurft en vlooien. Uiteindelijk konden ze terecht in het omheinde en bewaakte waterpompstation van de Staatsmijnen. Omdat de opgepakte verzetsman niets losliet en de gevreesde razzia uitbleef, zakte de angst na enkele maanden en konden de kinderen opnieuw bij pleeggezinnen worden ondergebracht.

In Brunssum is in 2020 de intentie uitgesproken om de hokjes op te knappen en ze als oorlogsmonument te behouden.