Ruïne Villa Baron van Verschuer

Na de geallieerde luchtlandingen in de omgeving van Arnhem en Nijmegen ligt het front plotseling in het uiterste noorden van Limburg. Er breken hevige gevechten uit en een grote groep vluchtelingen uit de omgeving zoekt een veilig heenkomen in de kelders van de villa van baron Van Verschuer. Tientallen Duitse soldaten doen hetzelfde.

Maar de villa, ook wel het kasteel genoemd, ontkomt niet aan het oorlogsgeweld. Het koetshuis krijgt een voltreffer en raakt zwaar beschadigd. Donderdag 28 september moet iedereen op last van de Duitsers vertrekken. Een dag later breken zware gevechten uit op de Sint Jansberg en wordt het torentje van de villa geschoten. Omdat het front precies hier tot stilstand komt, raken de villa, de boerderijen in de buurt, de watermolen met molenaarswoning en andere gebouwen zwaar beschadigd.

Veruit de meeste vernielingen worden aangericht in februari 1945 als de geallieerden een groot offensief beginnen om het gebied tussen Maas en Rijn te veroveren (operatie Veritable, ook wel de slag om het Reichswald genoemd). Op 27 april 1945 bezoekt pastoor Herman Hoek uit Groesbeek een gedeelte van het slagveld op de Sint Jansberg: “Ga naar de Kiekberg; tel een twintig dode, half vergane soldaten. Droevig toneel. Het bos van de baron is aan flarden geschoten. Alom loopgraven, mijnen en munitie; onder de stromende regen terug”.