Nederland / Verhaal

Plan Ooievaar


Markeren

Deel

Route


Na de verloren slag om Arnhem probeerden de geallieerden uit alle macht een bruggenhoofd in de Betuwe te behouden. Het front stabiliseerde aan de overkant van de Betuwe, bij de dorpen Opheusden en Dodewaard. Ongeveer zeven maanden lang was het rivierengebied de frontlinie. In de strijd tegen het geallieerde bolwerk in de Betuwe gebruikten Duitse troepen een zeer Nederlands wapen: water.

Fall Storch ('Ooievaar') was de Duitse codenaam voor de overstroming van de Betuwe op 2 december 1944. Op die dag bliezen Duitse troepen de dijk bij Elden op, waardoor de hele Neder-Betuwe tot aan het - nog niet voltooide - Amsterdam-Rijnkanaal, tussen Rijswijk en Tiel, onder water kwam te staan.

De Liniedijk kon de druk van het stijgende water op 6 december niet weerstaan en stortte in, waardoor het achterliggende gebied onder water kwam te staan, inclusief de dorpen Lienden en Maurik. Dit gebied was nog steeds in Duitse handen; zij werden door het water gedwongen zich daar terug te trekken. Op zondag 10 december vielen Typhoons van het 193ste Squadron van de Royal Air Force de al gedeeltelijk bezweken Liniedijk nogmaals aan met zogenaamde 1000-ponders. Een nieuw gat van zo'n 100 meter was het resultaat. De dijk langs het Amsterdam-Rijnkanaal moest nu het verder stijgende water tegenhouden. Met de inzet van vele mannen uit de omgeving kon deze dijk zodanig worden versterkt dat hij standhield.

De geallieerden moesten zich gedeeltelijk terugtrekken, maar hielden stand. De Duitse troepen zelf hadden ook veel last van het water. In het overstroomde land was het erg moeilijk om op de weg te blijven als de plaatselijke situatie niet bekend was. Niet alleen de soldaten leden onder het water, maar ook de inwoners van de Neder-Betuwe. Vooral in Ingen en Maurik, waar duizenden evacués uit de omliggende dorpen die in de frontlinie lagen tijdelijk onderdak zochten.

Het water zorgde tot april 1945 voor veel overlast, inmiddels moest het transport via roeiboten, vlotten en allerlei houten constructies.