Nederland / Plaats van belang
Markeren
Deel
Route
Het dorp Groesbeek zit heel dicht bij de grens met Duitsland. Vanuit verschillende punten heeft men een prachtig en strategisch waardevol uitzicht over de grens naar de oosterburen.
De ligging van Groesbeek op de stuwwal bij de grens was van belang voor het dorp: vanuit hier kun je ver naar het oosten kijken zodat je snel gewaarschuwd bent als er troepenbeweging van de vijand wordt ondernomen. Na Operatie Market Garden liep de frontlinie midden door het dorp. Ook toen de gevechten zich verder naar het noorden verplaatsten was het dorp nog in een kwetsbare positie. Uitzichtpunten zoals hier op de Galgenberg en de nog hogere Zuidmolen geven een strategisch voordeel, waarvan militairen van beide kanten op de hoogte waren.
Vanwege de gevechten werd het grootste deel van de burgers geëvacueerd of ze moesten vluchten, sommigen zelfs naar Noord-Brabant of België. Ze dachten dat ze na enkele dagen terug zouden kunnen keren, maar het werden maanden. Toen de burgers terugkeerden, waren hun huizen vaak beschadigd door het oorlogsgeweld of leeggeplunderd.
Van vriend tot vijand
Voor de oorlog zag het leven in de grensregio er anders uit dan vandaag. De mensen spraken hetzelfde dialect, het was normaal voor boeren om akkers aan de andere kant van de grens te hebben en kinderen zaten op school in het andere land.
Dit veranderde enorm nadat in 1933 de nationaalsocialisten aan de macht kwamen en de grenzen van Duitsland langzaam steeds verder werden gesloten. Hierdoor kon je niet meer zo maar de grens oversteken en de contacten tussen de landen werden steeds minder. Vooral na de Duitse aanval op Nederland in de Meidagen 1940 was er bijna geen contact meer. Ineens waren buren vijanden geworden.