Afluisterpraktijken in het Burmaniahuis

Gedurende de oorlogsjaren was in Leeuwarden de bezetting moeilijk te missen. Geregeld waren Duitse troepen te zien op straat. Na de onrust van de Melkstaking in 1943 werden de centrale aanvoerwegen naar de stad afgesloten door grote betonblokken. Door deze ‘Mauer-muur’ kon alle verkeer alleen stapvoets de stad inrijden.  

Het hoogste Duitse gezag van de provincie, Beauftragte Werner Ross had zijn kantoor in het Old Burger Weeshuis te Leeuwarden. De SD zat in het Spaarbankgebouw aan het Zaailand. Toen deze dienst op 25 feburari 1945 verhuisde naar het Burmaniahuis zag het verzet de kans om afluisterapparatuur te installeren. Voor het verzet was het van levensbelang om te weten waar deze inlichtingsdienst mee bezig was.  

Met behulp van de P.T.T., het toenmalige telefoonbedrijf, werden microfoons geïnstalleerd en vier telefoonlijnen afgetapt. Ook de huislijn van hauptsturmbandführer Albrecht werd afgetapt. Dag en nacht luisterde de luisterpost mee mee met gesprekken en verhoren. Een spannende en zware taak. De verhoren in het Burmaniahuis waren niet zachtzinnig: naast intimidatie en bedreiding kwam ook marteling voor. De na de bevrijding werden hier een waterkist, ploertendoder en duimschroeven gevonden. Ook werden gevangenen opgesloten in een kokernauwe cel, zonder bewegingsvrijheid..  

Op zaterdag 14 april kwam een einde aan het werk van de luisterpost. Die dag was te horen hoe de SD het pand ontruimde. Typemachines werden meegenomen en stempels werden ingeleverd. Toen om 9 uur ’s avonds de telefoon overging, werd die niet meer opgenomen. De volgende ochtend namen de Binnenlandse Strijdkrachten het Burmaniahuis in gebruik als hoofdkwartier. Verzetsstrijders arresteerden de laatste Duitsers. Diezelfde dag bracht het verzet een telefoonverbinding met de geallieerden tot stand. De ondergrondse strijdkrachten hadden de stad volledig in handen. Op zondag 15 april om 12 uur ’s middags reden de eerste Canadese tanks de stad binnen. Leeuwarden was bevrijd.