Nederland / Slagveld
Markeren
Deel
Route
De eerste geallieerde soldaten die Zeeland binnentrokken waren Polen, onderdeel van het Eerste Canadese Leger. Op 16 september 1944 staken zij bij Koewacht de grens over. De Eerste Poolse Tankdivisie, onder bevel van generaal-majoor Stanislaw Maczek, had de opdracht gekregen om oostelijk Zeeuws-Vlaanderen in te nemen en op te trekken naar de havens van Terneuzen. Die werden gebruikt om het Duitse 15e Leger vanuit Frankrijk en België over de Westerschelde te zetten. De oorlog was bijna geruisloos aan het grensdorp Koewacht voorbij gegaan. Dat veranderde toen een grote troepenmacht vanuit België via de Nieuwstraat de grens overkwam.
De dorpsbewoners hadden zoiets nog nooit gezien. Vele tanks, pantserwagens, trucks en kanonnen van de Eerste Poolse Pantserdivisie streken neer in het dorp. Hiermee was Koewacht het eerste dorp in Zeeland dat werd bevrijd. In de loop van de dag zouden ook de meeste andere dorpen ten zuiden van de lijn Axel-Hulst in geallieerde handen vallen. De Polen rukten op vanuit Koewacht met het doel de Duitse weerstand rond Axel te breken en door te stoten naar de haven van Terneuzen.
De opmars ging gepaard met heftige artilleriebeschietingen. Wat begon als een eenvoudige grensoversteek ontwikkelde zich rond Axel tot een hevige strijd met veel doden aan Poolse zijde. Bij deze gevechten sneuvelde bij Fort Ferdinandus Jan Gasiorowski . Hij ligt begraven op het kerkhof links naast de katholieke kerk. Pas op 20 september bereikten de Polen Terneuzen en konden ze de stad en havens innemen.
Kerkplein, Koewacht